De Tweede Chirurgische Kliniek en het voormalig Zusterhuis zijn prachtige, karakteristieke panden. Het is mooi dat zo’n fraai stuk Amsterdamse historie een nieuwe functie krijgt. Op de plek waar ooit zieken verpleegd en geopereerd werden, zitten straks studenten gebogen over hun studieboeken.
Universiteitskwartier
Op en rond het Binnengasthuisterrein in de Amsterdamse binnenstad realiseert de Universiteit van Amsterdam het Universiteitskwartier. Het wordt de thuisbasis voor de Faculteit der Geesteswetenschappen, de Universiteitsbibliotheek en universiteitsbrede voorzieningen zoals een aula. De bibliotheek wordt gehuisvest in twee monumentale panden: de Tweede Chirurgische Kliniek en het aangrenzende Zusterhuis, gebouwd tussen 1897 en 1900. De panden worden met elkaar verbonden door nog te realiseren nieuwbouw op wat nu nog parkeerterrein is en een opvallende glazen overkapping. Daaronder ontstaat een multifunctioneel atrium, het hart van de Universiteitsbibliotheek.
Mark Schreijnders (links) en Jacques Mol (rechts)
Maximaal verduurzamen
Jacques Mol en Mark Schreijnders zijn namens Valstar Simonis nauw betrokken bij de realisatie van de Universiteitsbibliotheek; de eerste plannen voor het Universiteitskwartier dateren al van enige jaren terug. Toen was duurzaamheid nog veel minder een issue dan het vandaag de dag is. Nu zijn ambities als CO2-neutraal, gasloos, BREEAM en BENG bijna standaard geworden.
Uiteraard is daar nu ook nog steeds veel aandacht voor. Maar verduurzamen houdt niet op bij energie; er wordt voor onderwijsvoorzieningen nog steeds gestreefd naar gezonde lucht maar ook functionele zaken zoals het bevorderen van het gebruik van de fiets door te zorgen voor bijvoorbeeld een ondergrondse fietsenstalling heeft prioriteit.
Maximaal verduurzamen is het devies. Mark Schreijnders licht toe dat er bijvoorbeeld pv-panelen in de glazen overkapping worden aangebracht en dat er een WKO-installatie wordt gerealiseerd. “De Amsterdamse bodem leent zich uitstekend voor energieopslag!”
Oude snijzaal
Dat de gebouwen uit het eind van de 19e eeuw grondig gerenoveerd moeten worden, is logisch. Des te opmerkelijker dat sommige onderdelen prima hergebruikt kunnen worden. Jacques Mol beschrijft: “Wij gebruiken bijvoorbeeld de oude ventilatiekanalen voor het nieuwe klimaatsysteem. Heel praktisch, maar natuurlijk best bijzonder! Ook de oude snijzaal, in de vorm van een soort amfitheater, blijft in de nieuwe bibliotheek behouden. Het wordt een plek waar lezingen en bijeenkomsten georganiseerd gaan worden.”
De echte eyecatcher van de bibliotheek wordt het atrium. Deze centrale ontmoetingsruimte onder een transparante kap in de vorm van een boom, krijgt een opvallend bordes met studieplekken. “Mooi, maar het moet vooral ook functioneel zijn”, zegt Jacques. “Daarom zijn praktische zaken, zoals voldoende stekkerdozen, een snelle (draadloze) internetverbinding en een prettig binnenklimaat minstens zo belangrijk.”
Overlast beperken
De Binnenstadscampus ligt in hartje Amsterdam en dat betekent een flinke logistieke uitdaging voor de uitvoerende partijen. Bovendien is het erg belangrijk dat de overlast voor omwonenden tot een minimum beperkt wordt. Omdat zowel gebouw als locatie dus behoorlijk complex zijn, moeten alle betrokkenen als een hecht team opereren. Het team moet elkaars expertise kennen en benutten, maar ook kritisch durven zijn en verder willen kijken dan alleen de eigen opdracht. Valstar Simonis vindt het een mooie uitdaging om straks de UvA studenten én medewerkers een ultramoderne, functionele en inspirerende omgeving te bieden.
Nieuwsgierig geworden naar de voortgang van de bouw van de nieuwe UB? Bekijk hier de mooie timelapse:
Artist impressions en video: MVSA Architects
